کوهستان البرز در طرح جامع تهران

کوه‭ ‬در‭ ‬تمدن‌ها‭ ‬و‭ ‬آیین‌های‭ ‬باستانی‭ ‬نقشی‭ ‬مهم‭ ‬داشته‭ ‬و‭ ‬همواره‭ ‬مورداحترام‭ ‬مردم‭ ‬بوده‭ ‬است‭ ‬اما‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬به‭ ‬لحاظ‭ ‬جغرافیای‭ ‬خاص‭ ‬آن‭ ‬از‭ ‬اهمیت‭ ‬بیشتری‭ ‬برخوردار‭ ‬است‭. ‬اهمیت‭ ‬کوه‭ ‬در‭ ‬گذشته‭ ‬تا‭ ‬جایی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬تمدن‌هایی‭ ‬چون‭ ‬سومری‌ها‭ ‬و‭ ‬عیلامی‌ها،‭ ‬عبادتگاه‌های‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬مانند‭ ‬زیگورات‭ ‬چغازنبیل‭ ‬به‭ ‬شکل‭ ‬کوه‭ ‬می‌ساختند‭. ‬کوه‌های‭ ‬البرز‭ ‬به‌عنوان‭ ‬مهم‌ترین‭ ‬و‭ ‬مرتفع‌ترین‭ ‬کوه‌های‭ ‬ایران‭ ‬در‭ ‬شمال‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬واقع‌شده‭ ‬است‭. ‬این‭ ‬کوه‌ها‭ ‬علاوه‭ ‬بر‭ ‬اینکه‭ ‬یک‭ ‬عنصر‭ ‬مهم‭ ‬طبیعی‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬محدوده‭ ‬و‭ ‬حریم‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬را‭ ‬مشخص‭ ‬می‌کند،‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬عوامل‭ ‬اصلی‭ ‬هویت‌بخش‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬نیز‭ ‬به‭ ‬شمار‭ ‬می‌رود‭. ‬در‭ ‬حال‭ ‬حاضر‭ ‬نگاه‭ ‬کالبدی‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬کوه‌ها‭ ‬سبب‭ ‬شده‭ ‬تا‭ ‬رابطه‭ ‬میان‭ ‬شهر‭ ‬و‭ ‬کوه‭ ‬رابطه‭ ‬مطلوبی‭ ‬نباشد‭ ‬اما‭ ‬کوه‭ ‬البرز‭ ‬به‌عنوان‭ ‬مهم‌ترین‭ ‬لبه‭ ‬شهری‭ ‬تهران‭ ‬ماهیتاً‭ ‬می‌تواند‭ ‬نقش‭ ‬به‭ ‬سزایی‭ ‬در‭ ‬هویت‌بخشی‭ ‬و‭ ‬ایجاد‭ ‬رابطه‭ ‬مطلوب‭ ‬با‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭. ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬اهمیت‭ ‬این‭ ‬کوه‌ها‭ ‬و‭ ‬تأثیر‭ ‬گسترده‭ ‬آن‭ ‬بر‭ ‬شهر،‭ ‬هدف‭ ‬این‭ ‬مقاله‭ ‬ارزیابی‭ ‬جایگاه‭ ‬این‭ ‬کوه‌ها‭ ‬در‭ ‬برنامه‌ریزی‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬بوده‭ ‬و‭ ‬بررسی‌ها‭ ‬از‭ ‬سند‭ ‬اصلی‭ ‬طرح‭ ‬جامع‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬مصوب‭ ‬1386‭ ‬صورت‭ ‬گرفته‭ ‬و‭ ‬روش‭ ‬پژوهش‭ ‬از‭ ‬نوع‭ ‬کیفی‭ ‬و‭ ‬بررسی‭ ‬مطالعه‭ ‬موردی‭ ‬است‭.‬